Abdullah Bosnevi...
Füsus Şarihi Abdullah Bosnevi Abdullah Bn. Muhammed.
Bosna'da doğdu. Alet ilimlerini doğduğu şehirde, tefsir, hadis, fıkıh ve kelâm gibi yüksek ilimleri de İstanbul'da tahsil etti.
Tahsilini tamamladıktan sonra Bursa'ya gitti.
Orada dönemin ileri gelen, ikinci dönem Bayrami Melami şeyhlerinden Hasan Kabaduz'a intisap etti. Onun irşatları ile büyük manevi mertebelere nail oldu ve kendisini yetiştirdi.
Bu arada Halveti meşayihinden Şeyh Abdülmecit Halveti'den de feyz aldı.
Abdullah Bosnevi bundan sonra, 1046-1636 yılında önce Mısır'a, sonra da hacca gitti.
Mensup olduğu tasavvufi düşüncenin Arap ülkelerinde yayılmasına vesile olduğu gibi,
gezdiği yerlerde alim ve kamil insanlarla tanışıp görüştü.
Onlarla fikir alışverişinde bulundu.
Pek çok İslam alimini kendisine hayran bıraktı.
Hac dönüşü bir süre Şam'da kaldı.
Orada Muhyiddin Arabi Hazretlerinin türbesi civarında bir süre inzivaya çekildi.
Daha sonra Konya'ya geldi.
Hz. Mevlana ve Sadreddin Konevi'nin kabirlerini ziyaret etti.
1644 yılında Konya'da vefat etti.
Sadreddin Konevi'nin türbesi yakınında toprağa verildi.
Abdullah Bosnevi'nin kabir taşına;
''Haza kabrü garibillahi fi ardihi ve semaihi Abdullah el-Bonevi er-Rumi el-Bayrami.
Bu, yerde ve gökte Allah'ın garibi Abdullah
el-Bosnevi, er-Rumi, el- Bayrami'nin kabridir.'' yazılmasını vasiyet ettiği rivayet edilir.
Sarı Abdullah Efendi, Abdullah Bosnevi'nin Şeyh Muhyiddin Arabi tarafından manen terbiye edildiğini zikreder.
Abdullah Bosnevi'nin Türbesi Şeyh Sadreddin Konevi Türbesi ile karşı karşıyadır.
Abdullah Bosnevi'ye haklı olarak İslam ülkelerinde ''Füsus Şarihi'' ünvanını kazandıran ''Tecelliyatü ara'isi'n-Nüsus fimanassati hikemi'l-Füsus'' isimli meşhur Türkçe eseri ile Arapça Füsus şerhidir. Bosnavi velüt bir yazardır.
Osmanlı Müelliferi'nde Abdullah Efendi'nin altmış eserinin adı verilir.
Abdulah Bosnevi'nin bu Türkçe şerhi,
birisi 1836 yılında, diğeri, 1873 yılı,
17 Rebiülahiri'nde İstanbul'da Matbaa-i Amire'de iki cilt olarak basılmıştır.
Onun eserlerinin çoğu tefsirle ilgilidir.
Abdullah Bosnavi İslami ilimler ve tasavvuf yanında edebiyatla da ilgilenmiş,
pek çok şiir şerhleri yaptığı gibi, yüz beş beyitlik bir şiirini Arapça Füsus Şerhi'nin sonuna eklemiştir.
Şeyh Garseddin Halili, Şeyh Muhammed Mirza es-Surucied-Dımışkıes-Sufi, Şeyh Muhammed Mekki
el-Medeni, Şeyh Seyyid Muhammed ibni Ebubekir
el- Ukud meşhur talebelerinden bazılarıdır.
Abdullah Bosnevi'nin fusus şerhinin ilk sayfası
Abdullah Efendi, Hacı Veyiszade merhumun dualarında ismen andığı Konya'da metfun büyük şahsiyetlerden biridir.
Böyle büyük bir alim ve mutasavvıfın kabrinin ve kabir taşının kaybolması son derece üzücüdür.
Son zamanlarda Sadreddin Konevi Türbesi'nin karşısındaki küçük kabristana,
Meram Belediyesi tarafından, taşına yukarıda verilen kabir taşı metni yazılarak bir makam tesis edilmiştir.
