Henley & Partners tarafından, Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği'nin (IATA) resmi verileri kapsamında düzenli olarak yayınlanan Pasaport Endeksi dünyanın en güçlü pasaportları sıralamasında verileri ortaya koydu.
Endekse göre, yurttaşlarına 195 ülkeye vizesiz seyahat etme imkanı sağlayan Singapur Pasaportu dünyanın en güçlü pasaportu olarak yeniden ilk sıraya yerleşti. Bir önceki endekste Singapur ile birlikte liderliği paylaşan Fransa, Almanya, İtalya, Japonya ve İspanya en güçlü pasaportlar listesinde ikinci sırada yer aldı.
Bu beş ülkeden birinin pasaportuna sahip olanlar dünyada 192 ülkeye vizesiz seyahat edebiliyor. Avusturya, Finlandiya, İrlanda, Lüksemburg, Hollanda, Güney Kore ve İsveç'ten oluşan 7 ülke, 191 ülkeye vizesiz seyahat olanağı sunarak endekste üçüncü sırayı paylaştı.
10 yıl önce dünyanın en güçlü pasaportları olarak zirveyi paylaşan Birleşik Krallık ve ABD pasaportları sıralamada gerilemeye devam ediyor. 2024 endeksine göre, Birleşik Krallık pasaportu ile vizesiz seyahat edilebilen ülke sayısı 190'a düştü. Yeni endekste Birleşik Krallık, Belçika, Danimarka, Yeni Zelanda, Norveç ve İsviçre 4'üncü sırada yer aldı. Endekste son 10 yıldaki düşüş trendini sürdüren ve 186 ülkeye vizesiz seyahat edilebilen ABD pasaportu listede 8'inci sırada yer alıyor. 26 ülkeye vizesiz seyahat edilebilen Afganistan pasaportu sıralamanın dibinde, 19 yıldır yayınlanan listenin tarihinde görülen en düşük skor olarak kayda geçti.
Endekse ilişkin bir değerlendirme yapan Henley & Partners Türkiye Direktörü Burak Demirel şu ifadeleri kullandı; ''2006 yılında küresel bazda vizesiz seyahat edilebilen ortalama ülke sayısı 58 iken bu sayı 2024'te neredeyse ikiye katlanarak 111'e yükseldi. Ancak, listenin en üstünde yer alanlarla en altında yer alanlar arasındaki makas daha önce hiç olmadığı kadar açılmış durumda. Listenin en üst sırasında yer alan Singapur pasaportu ile 195 ülkeye vizesiz seyahat edilebilirken en alt sırada yer alan Afganistan pasaportu ile sadece 26 ülkeye gitmek mümkün"
IATA verilerine göre, 2024 yılı içinde havalimanları 22 bin rota ve 39 milyon uçuşla yaklaşık 5 milyar insanı buluşturacak. Havacılık Sektörünün bu yılki gelir beklentisi yaklaşık 1 trilyon dolar seviyesinde olsa da giderlerin de 936 milyar dolarla rekor seviyeye ulaşacağı öngörülüyor.
Sıralamada en önemli yükselişi gösteren Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) pasaportu endeksin ilk yayınlandığı yıl olan 2006'dan bu yana vizesiz seyahat haritasına 152 destinasyon dahil ederek vizesiz seyahat edilebilen ülke sayısını 185'e çıkardı. Endekste 62'nci sırada olan BAE, 53 basamak yükselerek 9'uncu sıraya yerleşti. Bu yıl ise ilk kez ilk 10'uncu sırada yer buldu. Endekste son 10 yıldaki en sert düşüşü 25'inci sıradan 42'nci sıraya gerileyen Venezüella yaşadı.
Yayınlanan rapor içinde yer alan yeni bir araştırma ise Schengen vizesi için en fazla ret yanıtı alan pasaportların çeşitli Afrika ülkelerine ait olduğunu gösteriyor. Buna göre Afrika'dan iletilen her 10 Schengen başvurusundan 3'ü ret yanıtı alıyor. Dünya genelinde Schengen başvurularının yüzde 10'u reddediliyor. Bununla birlikte Afrika kıtası kişi başı Schengen başvurusunda en düşük orana sahip. Araştırma başvuru yapılan Afrika ülkesinin yoksulluk düzeyiyle alınan ret yanıtlarının doğru orantılı olduğunu da ortaya koyuyor.
Türkiye Ocak 2024'ten bu yana endekste 7 basamak tırmanarak 52'nci sıradan 45'inci sıraya tırmandı. Bu yükselişle birlikte Türk pasaportuyla vizesiz gidilebilen ülke sayısı 118'e yükseldi. Türkiye'nin sıralamada yükseldiği yeni konum aynı zamanda son 10 yıldaki en iyi performansı olarak dikkat çekiyor.