Türkiye genelinde 34 ili etkisi altına alan zirai don felaketi, meyve üreticileri için büyük kayıplar doğurdu. Özellikle kayısı, üzüm ve fındık üreticileri ciddi zararlarla karşı karşıya kaldı. Tarım ve Orman Bakanlığı ekipleri, ilk günden itibaren sahada zarar tespit çalışmalarını sürdürüyor.
Meyve Bahçeleri Donla Kavruldu
Don olayının etkisiyle 16 farklı meyve türü zarar gördü. Yetkililerden alınan bilgiye göre, kayısı bahçelerinde zararın boyutu yüzde 90’a kadar çıktı. Üzüm ve fındıkta ise yüzde 50'nin üzerinde ürün kaybı yaşandı.
Don felaketinin yaşandığı bölgelerde üreticiler, uzun süredir emek verdikleri bahçelerinde bir anda neredeyse hiçbir ürün alamayacak duruma geldi. Özellikle Malatya, Elazığ, Manisa ve Giresun gibi tarımsal faaliyetlerin yoğun olduğu illerde ekonomik etkilerin büyük olması bekleniyor.
Bakanlık Harekete Geçti: Sahada Yoğun İnceleme Var
Tarım ve Orman Bakanlığı, yaşanan felaketin ardından zarar tespiti yapmak amacıyla tüm imkanlarını seferber etti. İlk değerlendirmelere göre, donun etkilediği alanlarda kaybın boyutu bölgesel olarak değişse de çoğu yerde yüzde 50'nin üzerine çıktı.
Bakanlık yetkilileri, bir ay içerisinde nihai zarar raporunun hazırlanacağını duyurdu. Bu rapor, desteklerin hangi ölçekte ve kapsamda yapılacağını belirlemek açısından kritik öneme sahip olacak. Aynı zamanda bölgesel üretim planlamalarının da bu rapora göre şekillendirilmesi planlanıyor.
TARSİM Devrede: Sigortalı Çiftçiler Güvende
Zirai don felaketi kapsamındaki süreçte, 1 Şubat - 14 Nisan tarihleri arasında yaşanan zararlar sigorta koruması altına alındı. Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM), hasar tespiti ve ekspertiz işlemlerini hızla tamamlamaya başladı. Sigorta yaptırmış olan çiftçilere, poliçeleri kapsamındaki oranlarda tazminat ödemeleri gerçekleştirilecek.
TARSİM verilerine göre:
Üzüm üreticilerinin %54’ü sigorta yaptırmış durumda,
Kayısıda bu oran %28,
Fındıkta %22,
Elmada ise %25 seviyesinde bulunuyor.
Bu oranlar, zararın ne kadarının karşılanabileceği konusunda da belirleyici olacak.
Sigortasız Çiftçilere de Destek Verilecek
Tarım sigortası bulunmayan çiftçiler ise bu süreçte mağdur edilmeyecek. Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS)’ne kayıtlı olan üreticilere yönelik farklı bir destek mekanizması devreye alınıyor.
Bu kapsamda, çiftçilerin don olayından önce yaptığı harcamalar dikkate alınarak, zarar oranına göre ödeme yapılacak. Örneğin, üretici 1.000 TL’lik masraf yaptıysa ve ürünün tamamı zarar gördüyse, bu tutar üreticiye doğrudan geri ödenecek. Zarar oranı yüzde 50 ise devlet, çiftçiye 500 TL destek sağlayacak.
Bu uygulama, özellikle küçük ölçekli üreticilerin ayakta kalabilmesi adına büyük önem taşıyor. Don sigortası olmayan ancak üretime devam eden çiftçilerin maliyet yükünü hafifletmek için yapılan bu destek, sektörde olumlu yankı buldu.
