SANAT

Hadrianopolis’te Roma Dönemine Ait Önemli Buluntular: Fibula ve Tanrı Betimli Sikke

Hadrianopolis Antik Kenti’nde 5. yüzyıla ait fibula ve 2. yüzyıla ait tanrı betimli sikke bulundu. Bu bulgular, Roma'nın Güney Paflagonya’daki askeri varlığını ortaya koyuyor.

Karabük’ün Eskipazar ilçesinde yer alan Hadrianopolis Antik Kenti'nde, 5. yüzyıla ait Arbalet tipi bir fibula ile 2. yüzyıla tarihlenen, üzerinde nehir tanrısı betimi bulunan bir sikke ortaya çıkarıldı.

Geç Kalkolitik, Roma ve Erken Bizans dönemlerinde yerleşim alanı olarak kullanılan bu antik kentte, Karabük Üniversitesi Arkeoloji Bölümü’nden Doç. Dr. Ersin Çelikbaş’ın liderliğinde, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Geleceğe Miras Projesi çerçevesinde kazı ve restorasyon çalışmaları devam ediyor.Hadrianopolis, "Karadeniz’in Zeugması" olarak biliniyor ve iki kilise, hamamlar, savunma yapıları, kaya mezarları, tiyatro gibi birçok yapıyı barındırıyor. Özellikle kiliselerin tabanındaki hayvan tasvirli mozaikler, bölgenin sanatsal zenginliğini ortaya koyuyor. Antik kentin Güney Nekropol bölgesinde yapılan son kazılarda, Roma dönemine ait ölü gömme geleneklerine dair önemli veriler elde edildi.

Doç. Dr. Çelikbaş, Güney Nekropol’de keşfedilen ve üzerinde nehir tanrısı betimi yer alan sikkede “Kezios” yazısının bulunduğunu açıkladı. Bu bilgi, antik dönemde Eskipazar Çayı'nın “Kezios” olarak adlandırıldığını gösteriyor. Çelikbaş, bu sikkede yer alan betimlerin, charon sikke geleneğinin Hadrianopolis’te de sürdüğünü işaret ettiğini belirterek, “Bu eser, Roma dönemine özgü ölü gömme geleneğini de ortaya koyuyor” dedi. Bu bulgu, bölgedeki Roma kültür ve inanışlarının köklü geçmişine ışık tutuyor.

Ayrıca, 5. yüzyıla ait Arbalet tipi fibula (giysi iğnesi) da nekropolde gün yüzüne çıkarılan diğer önemli bir buluntu olarak öne çıkıyor. Çelikbaş, bu tür fibulaların antik dönemde hem estetik hem işlevsel amaçlarla kullanıldığını belirterek, “Arbalet tipindeki bu fibula, antik dönemde yalnızca kumaşları tutturmak için değil, aynı zamanda estetik bir aksesuar olarak da kullanılıyordu” ifadelerini kullandı.

Dr. Çelikbaş, bu yeni buluntuların, Hadrianopolis’in Roma İmparatorluğu'nun Güney Paflagonya’daki askeri üslerinden biri olduğunu kanıtladığını vurguladı. Sikkenin ve fibulanın mezarlarda bulunması, Roma döneminde askeri cenazelerin de bu bölgede defnedildiğini gösteriyor. “Hadrianopolis’in, Roma İmparatorluğu’nun askeri bir üssü olduğunu artık kesinleştirmiş bulunuyoruz” diyen Çelikbaş, bu bulguların askeri ve kültürel tarihe önemli katkılar sağladığını belirtti.

Hadrianopolis’teki bu arkeolojik keşifler, Roma dönemine dair önemli kültürel ve dini bilgiler sunarken, antik kentin askeri rolünü de gözler önüne seriyor. Bu değerli eserler, Hadrianopolis’in tarihi mirasının daha iyi anlaşılmasına katkı sağlıyor.