Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Kazakistan yakınlarında düşen Azerbaycan Hava Yollarına (AZAL) ait yolcu uçağıyla ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Aliyev, uçağın Rus hava sahasında dışarıdan darbe aldığını ve radyoelektronik araçlarla kontrol edilemez hale geldiğini belirterek, Rusya’dan özür ve tazminat talep etti.
Kazakistan’ın Aktau kenti yakınlarında düşen uçakta iki pilot ve bir kabin görevlisi hayatını kaybetmişti. Olayla ilgili detayları paylaşan Aliyev, şunları söyledi:
"Uçağımız, Rus hava sahasında Grozni yakınlarında dışarıdan darbe aldı. Radyoelektronik araçlarla kontrol edilemez hale getirildi ve kuyruk kısmı yerden açılan ateşle büyük ölçüde hasar gördü."
Olayın ardından yapılan ilk açıklamalarda, kazanın sebebi olarak "kuş çarpması" ve "gaz tüpü patlaması" ihtimalleri üzerinde durulmuştu. Aliyev, bu açıklamaların olayın üstünü örtme çabası olduğunu belirtti.
Aliyev, uçağın düşmesinin kasıtlı bir terör eylemi olmadığını vurguladı:
"Elbette uçağımız kazara düşürüldü. Ancak bu olayda suçun itiraf edilmesi ve Azerbaycan’dan özür dilenmesi gerekiyordu. İlk üç gün Rusya’dan yalnızca çelişkili ve saçma varsayımlar duyduk, bu bizi hayal kırıklığına uğrattı."
Kazanın araştırılması için Rusya, Bağımsız Devletler Topluluğu Devletlerarası Havacılık Komitesi’nin devreye girmesini önerdi. Ancak Aliyev, bu teklifi reddettiklerini belirtti:
"Bu kurum ağırlıklı olarak Rus yetkililerden oluşuyor. Eğer kazanın ardından adil bir yaklaşım görseydik, belki bu öneriyi kabul edebilirdik. Ancak konunun örtbas edilmeye çalışıldığı açıkça görülüyor."
Azerbaycan Cumhurbaşkanı, Rusya’dan açık taleplerde bulundu:
- Özür Dileme: Rusya’nın Azerbaycan’dan resmen özür dilemesi.
- Suçun İtirafı: Olayda sorumluluğu kabul etmesi.
- Adaletin Sağlanması: Suçluların cezalandırılması ve yargılanması.
- Tazminat Ödenmesi: Azerbaycan devleti ile yaralanan yolcu ve mürettebata maddi tazminat verilmesi.
Aliyev, ilk şart olan özrün Rusya tarafından sağlandığını ifade ederek, diğer taleplerinin de karşılanmasını beklediklerini söyledi.
Aliyev, taleplerinin uluslararası normlara ve insani değerlere dayandığını vurguladı:
"Burada olağanüstü bir talep ya da sorun yok. Uluslararası deneyim ve normal insan davranışı çerçevesinde taleplerimizi ifade ettik. Umarım Rusya, diğer şartlarımızı da kabul eder."
