Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in İsrail ile ilgili açıklamaları, bölgesel dengeleri sarsarken Türkiye ziyareti yeni tartışmalara yol açtı. Antalya Diplomatik Forumu kapsamında Türkiye’ye gelen Aliyev’in sözleri kamuoyunda geniş yankı uyandırdı.
Erdoğan ve Aliyev Antalya'da Bir Araya Geldi
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın davetiyle Antalya Diplomatik Forumu’na katılmak üzere Türkiye’ye gelen Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Antalya Havalimanı'nda resmi törenle karşılandı. Karşılama heyetinde Antalya Valisi Hulusi Şahin ve diğer yetkililer yer aldı. Aliyev’e eşi Mehriban Aliyeva da eşlik etti.
Ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın havalimanındaki karşılama törenine katılmaması dikkat çekti. Erdoğan ve Aliyev yalnızca forum kapsamında kısa bir görüşme gerçekleştirdi. Bu detay, diplomatik protokol açısından çeşitli yorumlara neden oldu.
Diplomatik Forumda Gündem: Aliyev'in İsrail Mesajı
Aliyev’in, ADA Üniversitesi’nde gerçekleşen “Yeni Bir Dünya Düzenine Doğru” başlıklı uluslararası forumdaki ifadeleri ise tartışmaların merkezine oturdu. Türkiye’yi "kardeş ve müttefik", İsrail’i ise "dost ülke" olarak nitelendirmesi kamuoyunda farklı tepkilere yol açtı.
Azerbaycan lideri konuşmasında, “Bu iki ülke arasındaki anlaşmazlıklardan rahatsızız. Azerbaycan, Türkiye ile İsrail arasında ilk uzlaşmaya arabuluculuk yaptı. İlk kriz döneminde iki ülkenin tutumlarının birbirine yakınlaştırılmasında aktif rol oynadık. Bunlar kapalı kapılar arkasında yapılıyordu ve bunu duyurmadık, ” ifadelerini kullandı.
Bu açıklamalar, İsrail-Filistin geriliminin yüksek olduğu bir dönemde geldiği için, özellikle Türkiye kamuoyunda dikkat çekti. Aliyev’in bu denge politikası bazı kesimlerce eleştirildi, bazıları tarafından ise diplomatik bir hamle olarak değerlendirildi.
İsrail ile İlişkilerde Azerbaycan Faktörü
Azerbaycan’ın İsrail ile geliştirdiği stratejik iş birliği son yıllarda sıkça gündeme geldi. Özellikle enerji, savunma sanayi ve istihbarat alanlarında derinleşen ilişkiler, Türkiye’nin hassasiyetleriyle zaman zaman çelişebiliyor.
Aliyev'in İsrail çıkışı, Azerbaycan’ın bu ilişkiyi dengeleme çabasının bir yansıması olarak görülüyor. Türkiye ile güçlü siyasi ve kültürel bağlara sahip olan Azerbaycan, İsrail ile olan ilişkilerini de bölgesel stratejiler kapsamında korumaya devam ediyor.
Bu çifte denge politikası, bölgesel güç oyunları içinde Azerbaycan’ın rolünü artırsa da, zaman zaman iki dost ülke arasında diplomatik zorluklar yaratabiliyor.
Ankara’nın Sessiz Tutumu Ne Anlama Geliyor?
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Antalya’daki karşılama törenine katılmaması, diplomatik kulislerde çeşitli senaryoların konuşulmasına yol açtı. Erdoğan ve Aliyev’in yalnızca forum kapsamında kısa bir temas gerçekleştirmesi, Ankara’nın Aliyev’in açıklamalarına mesafeli yaklaştığı yönünde yorumlandı.
Ancak bu durumun resmi bir diplomatik kriz anlamına gelmediği vurgulanıyor. Türkiye ile Azerbaycan arasındaki “iki devlet, tek millet” yaklaşımı halen güçlü bir zeminde devam ediyor. Yine de, bu tür açıklamaların kamuoyu üzerindeki etkisi dikkatle takip ediliyor.