İngiltere'nin kuzeybatısındaki Southport kasabasında 29 Temmuz Pazartesi günü düzenlenen bıçaklı saldırıda üç kız çocuğunun hayatını kaybetmesinin ardından, ülke genelinde protestolar düzenlendi.
İngiltere'nin kuzeybatısındaki Southport kasabasında bir dans atölyesine düzenlenen bıçaklı saldırıda üç kız çocuğunun öldürülmesinin ardından başlayan 'göçmen karşıtı' protestolar, ülke geneline yayıldı. İngiliz yayın kuruluşu BBC, hafta boyunca devam eden protestolarda, 100'dan fazla kişinin gözaltına alındığını belirtti.
Yaz tatilindeki çocukların sosyalleşmesi için hizmet veren bir merkezde bıçaklı saldırı, düzenlendi.Southport'daki saldırıda hayatını kaybeden çocuklardan Alice Dasilva Aguiar'ın 9, Bebe King'in 6, Elsie Dot Stancombe'nin 7 yaşında olduğu açıklandı. Saldırı sırasında çocuklar Taylor Swift temalı bir dans etkinliğindeydi. Saldırıda 8 çocuk ve 2 yetişkin yaralandı.Polis saldırının "terör vakası olarak ele alınmadığını" duyurdu.
Saldırıyla bağlantılı olduğu şüphesiyle 17 yaşındaki bir erkek gözaltına alındı. Yaşı nedeniyle ilk olarak ismi açıklanmayan kişi sosyal medyada spekülasyonlara neden oldu. İngiltere'de son seçimde 4 milyona yakın oy alan Reform UK partisinin lideri Nigel Farage, sosyal medyadan Southport'taki saldırı sonrası “Gerçek bizden saklanıyor" mesajını paylaştı. Karşıtları Farage’ı olayları kışkırtmakla suçluyor.Southport’u içeren Merseyside Polisi, İngiliz Savunma Birliği'nin (EDL) protestolarda kilit bir rol oynadığını söylüyor.
Camiye saldırı
Ertesi gün çıkan ilk olaylarda bir cami hedef alındı.Protesto gösterisi, saldırıda hayatını kaybedenlerin anıldığı noktadan birkaç sokak uzakta ve bir cami yakınlarında başlamıştı.Göstericiler bir polis minibüsünü yaktı. En az 5 gösterici gözaltına alınırken, bu kişilerden birinin bıçak taşıdığı açıklandı.50’den fazla polis memuru ise yaralandı. Saldırganın ismi mahkemeye çıkarıldıktan sonra açıklandı.
Ülke basınında yer alan haberlere göre, şehirdeki bir caminin etrafını çevreleyen çevik kuvvet polisine bira kutuları ve taşlar atan aşırı sağcılar ile polis arasında arbede çıktı. Atlı polisler, bazıları maskeli olan protestocuları camiden geri püskürttü.Kalabalıktan bazıları aşırı sağcı Tommy Robinson lehine slogan atarken, bazıları da ırkçı hakaretlerde bulundu. Şehir merkezindeki arabalar da grup tarafından hedef alındı ve devrilen bir araç yakıldı.Polis memurları, Sunderland'de toplanan aşırı sağcıların şiddet eylemine müdahale ettiği esnada bir grup da şehir merkezindeki polis karakolunu ateşe verdi. Sosyal medyada paylaşılan görüntülerde şehir merkezindeki polis karakolundan alevlerin yükseldiği görüldü.
Northumbria Polisinden yapılan açıklamada, olaylara müdahale eden polis memurlarının ciddi şiddet eylemine maruz kaldıkları belirtildi.Açıklamada, "Gördüğümüz sahneler tamamen kabul edilemez ve hoş görülmeyecektir. Halkın güvenliğini sağlamak bizim en büyük önceliğimizdir." ifadeleri kullanıldı.
Protesto gösterileri başka şehirlere de yayıldı
Saldırının ertesi günü düzenlenen Southport’taki protesto gösterisi, ülkenin başka şehirlerine de yayıldı.Londra, Liverpool, Leeds ve Manchester’ın da aralarında olduğu çeşitli kentlerde aşırı-sağcılar gösteriler düzenlendi. Kimi kentlerde bu gösterilere ırkçılık karşıtı protestolarla yanıt verildi.Çarşamba günü Başbakanlık konutunun bulunduğu Downing Street yakınlarında aşırı-sağcılarla polis çatıştı, 100’den fazla kişi gözaltına alındı. Cuma akşamı İngiltere'nin kuzeydoğusundaki Sunderland’de yüzlerce gösterici sokaklara inerek şehrin “ciddi düzeyde şiddet eylemlerine” sahne olduğu açıklandı.
Bir polis binasına saldırıldı, bitişiğindeki Vatandaş Danışma Merkezi ateşe verildi ve dükkanlar yağmalandı. Olaylarda 10 kişi gözaltına alındı.En az 4 polisin yaralandığı ve hastanede tedavi altına alındığı bildirildi.Olay sırasında bir caminin dışında çevik kuvvet polisine bira kutuları ve tuğlalar atıldı, araçlar ateşe verildi.
İslam ve göçmen karşıtı mesajlar
Göstericilerden bazılarının İslamofobik söylemlerde bulunduğu ve İngiliz Savunma Birliği'nin (EDL) kurucusu aşırı-sağcı aktivist Tommy Robinson'a destek sloganları attığı duyuldu.İngiliz Savunma Birliği resmi olarak dağılmış olsa da, destekçilerinin halen bulunduğu belirtiliyor.Tommy Robinson takma ismini kullanan kurucusu Stephen Yaxley-Lennon, artık İslam ve göçmen karşıtı mesajlarını sosyal medyadan yayıyor.Sunderland Belediye Meclisi’nin başkan yardımcısı Kelly Chequer, göstericilerin büyük kısmının şehir dışından “kaos yaratmak için geldiğini” belirtti.
BBC, hafta sonu İngiltere’nin farklı kentlerinde en az 30 aşırı-sağcı gösteri planlandığını tespit etti.Aralarında Leeds’in de olduğu kimi şehirlerde hem aşırı-sağcılar hem de ırkçılık karşıtı göstericiler sokağa çıktı.
Bazı kentlerde polise gösterileri dağıtma yetkisi verildi.Liverpool’un merkezinde polise gerekçe göstermeden vatandaşları durdurup arama yetkisi verildi. Kentteki gösterilerde polisin karşıt görüşlüleri ayırmakta zorlandığı bildirildi. Şiddet olaylarında yaralanan polisler oldu.
Başbakan Keir Starmer'den göstericilere yanıt
Gösterilere yanıt olarak Başbakan Keir Starmer, şiddet olaylarının bastırılabilmesi için, polis güçlerinin istihbarat paylaşmasına izin veren yeni bir ulusal programı hayata geçireceğini duyurdu.Perşembe günü televizyonda yaptığı bir konuşmada, "Bu haydutlar hareket ediyor, bir topluluktan diğerine geçiyorlar ve polis de aynısını yapabilecek kapasiteye sahip olmalı" ifadesini kullandı.
Yeni yetkiler arasında yüz tanıma teknolojisinin daha geniş çaplı kullanılması da var. Starmer, “futbol holiganlarına yapıldığı gibi” gerekirse vatandaşların seyahat özgürlüklerinin de kısıtlanabileceğini belirtti.Başbakan, Pazartesi günü Southport'taki saldırı sonrası başlayan şiddetli protestoların ardından polis müdürleriyle acil durum toplantısı düzenlemişti.
Başbakan Keir Starmer, çeşitli şehirlerinde meydana gelen kargaşa üzerine bakanlarla acil görüşmeler yapıyor.