2025 yılında uygulanacak asgari ücretin belirlenmesi için geri sayım sürerken, asgari ücretliler üzerindeki en büyük mali yüklerden biri olan kiralar tartışmaların merkezine oturdu. Türkiye genelinde kiraların en düşük olduğu şehirler açıklandı ve bu şehirlerde dahi kira bedellerinin, mevcut asgari ücretin önemli bir kısmını oluşturduğu görüldü.
2024 Asgari Ücret ve 2025 Zam Beklentileri
2024 yılı için uygulanan asgari ücret 17 bin TL olarak belirlenmişti ve yıl içerisinde ara zam yapılmadı. Ancak enflasyon oranlarının yüksek seyretmesi ve hayat pahalılığı, 2025 yılı asgari ücret beklentilerini artırdı.
- Türk-İş: İşçi kesimi için talep edilen asgari ücret 29 bin 583 TL. Bu rakam, yaklaşık %74 zam anlamına geliyor.
- İşveren Kesimi: 2025 beklenti enflasyonuna işaret eden %25 civarında bir artış önerisi sunuyor.
- Uzman Tahminleri: 2025 asgari ücret zammının, 2024 gerçekleşen enflasyon ve 2025 beklenti enflasyon ortalamasına işaret eden %30-35 civarında olması bekleniyor.
Bu oranlar ışığında asgari ücretin 22 bin-23 bin TL seviyelerine yükselmesi muhtemel görünüyor.
Kira Yükü Asgari Ücretlileri Zorluyor
Türkiye’de kira fiyatları, asgari ücretliler için büyük bir yük oluşturuyor. İstanbul Gayrimenkul Değerleme verilerine göre, ülke genelindeki ortalama kira bedeli 18 bin TL, İstanbul’daki yeni kontratlarda ise 25 bin TL civarında. Bu rakamlar, 2024 asgari ücretinin üzerinde seyrediyor ve asgari ücretlilerin kira maliyetlerini karşılamakta zorlandığını gösteriyor.
Türkiye’de En Düşük Kiralar Nerede?
Türkiye’de asgari ücretli için en düşük kiraların bulunduğu şehirler, Gayrimenkul platformu Endeksa’nın verilerine göre şöyle sıralandı:
- Muş: 9 bin 625 TL
- Kars: 9 bin 893 TL
- Kilis: 10 bin 475 TL
- Hakkâri: 10 bin 691 TL
- Bingöl: 10 bin 703 TL
- Bitlis: 11 bin 318 TL
- Burdur: 11 bin 490 TL
- Mardin: 11 bin 817 TL
- Isparta: 11 bin 883 TL
- Bayburt: 12 bin 434 TL
Bu şehirlerde kira fiyatlarının Türkiye geneline göre düşük olduğu belirtilse de, asgari ücretle kıyaslandığında hala ciddi bir maliyet oluşturduğu görülüyor.
Kira-Asgari Ücret İlişkisi
Kiralardaki artış, özellikle büyük şehirlerdeki asgari ücretlilerin yaşam standartlarını düşürmeye devam ediyor. İstanbul gibi şehirlerde kira bedeli, asgari ücretin tamamını ya da büyük bir kısmını kapsarken, Muş ve Kars gibi illerde bile kira bedelleri asgari ücretin yaklaşık yarısına denk geliyor.