2025 Asgari Ücret Belirleme Süreci Başlıyor: Merkezde Enflasyon ve Refah Payı Tartışmaları
İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2025 yılında geçerli olacak asgari ücreti belirlemek üzere 10 Aralık’ta Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın ev sahipliğinde ilk toplantısını gerçekleştirecek. Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş), işçi kesimini; Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) ise işveren tarafını temsil edecek. Komisyon, bir aylık süreçte dört toplantı yaparak nihai kararını aralık sonuna kadar açıklayacak. Yeni asgari ücret, ekonomik göstergeler, enflasyon oranları ve iş gücü piyasasındaki dinamikler doğrultusunda belirlenecek.
Asgari Ücret Nasıl Belirleniyor?
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, işçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan 15 üyeli bir yapıdan meydana geliyor. Bu üyelerin her biri, ilgili tarafların çıkarlarını temsil ediyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından toplantıya çağrılan komisyon, geleneksel olarak aralık ayında dört kez bir araya geliyor. Bakanlık tarafından belirlenen bir üyenin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıyor ve oy çokluğuyla karar alıyor. Eşitlik durumunda ise başkanın bulunduğu tarafın kararı geçerli sayılıyor.
Geçtiğimiz yıl olduğu gibi bu yıl da işçi tarafını dört işçi temsil edecek. Komisyon, görüşmeler sırasında ekonomik beklentiler, işverene maliyet ve çalışanların alım gücünü dikkate alarak bir rakam üzerinde uzlaşmaya çalışacak. Ancak son sözü Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın söylemesi bekleniyor.
Mevcut Asgari Ücret ve İşverene Maliyeti
Şu anda bir işçi için aylık brüt asgari ücret 20 bin 2 lira 50 kuruş seviyesinde uygulanıyor. Kesintiler düşüldüğünde, net ücret 17 bin 2 lira 12 kuruş olarak hesaplanıyor. Bir işçinin işverene toplam maliyeti ise 23 bin 502 lira 94 kuruş. Bu tutarın içinde sosyal güvenlik primi ve işveren işsizlik sigorta fonu gibi ek giderler de yer alıyor.
Olası Senaryolar: Enflasyon ve Refah Payı Belirleyici Olacak
Yeni asgari ücret için farklı senaryolar konuşuluyor. Merkez Bankası’nın 2024 yıl sonu enflasyon hedefi olan yüzde 44’lük artış dikkate alınırsa, asgari ücret 24 bin 483 TL seviyesine çıkabilir. Öte yandan, 2025 yılı için tahmin edilen yüzde 21 oranında bir artış durumunda, rakam 20 bin 572 TL olacak. Üst bandı temsil eden yüzde 26’lık bir artış senaryosunda ise net maaş 21 bin 422 TL olarak şekillenecek.
Kulislerde enflasyon oranlarının yanı sıra refah payı eklenmesi ihtimali de değerlendiriliyor. Geçtiğimiz yıl, yüksek enflasyon nedeniyle çalışanların alım gücünü desteklemek adına refah payı uygulaması gündeme gelmişti. Bu yıl da benzer bir uygulamanın masada olduğu belirtiliyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan: "Asgari Ücreti Enflasyona Ezdirmeyeceğiz"
Cumhurbaşkanı Erdoğan, asgari ücretle ilgili yaptığı açıklamada, çalışanları enflasyona ezdirmeme taahhüdünü yineledi. Erdoğan, şu ifadeleri kullandı:
"Geçen sene asgari ücretli kardeşlerimize yüzde 107,5 zam verdik. Enflasyon yüzde 65'ti. Ekim ayı itibarıyla enflasyon yüzde 49’un altına indi. Yılı, Merkez Bankamızın tahminlerine göre yüzde 44 civarında tamamlayacağız. Biz ne emeklimizi ne memurumuzu ne de asgari ücretlimizi enflasyona ezdirmedik, ezdirmeyeceğiz."
Bu açıklama, asgari ücret zammının enflasyon oranlarının üzerine çıkabileceği ve refah payı uygulamasıyla desteklenebileceği beklentisini artırdı.
TİSK ve Türk-İş Talepleri
Türk-İş, asgari ücretin belirlenmesinde önceliğin çalışanların yaşam standartlarını yükseltmek olduğunu vurgularken, enflasyon oranlarının dikkate alınmasının önemine işaret etti. Türk-İş Başkanı Ergün Atalay, "Bizim için önemli olan, çalışanlarımızın insanca yaşayabileceği bir ücretin belirlenmesidir" dedi.
Öte yandan, TİSK temsilcileri ise asgari ücretin işverene olan maliyetinin göz önünde bulundurulması gerektiğini belirtti. İşverenler, maliyet artışlarının, istihdam üzerindeki olumsuz etkilerini en aza indirmeyi hedeflediklerini dile getirdi.
Sonuç ve Beklentiler
Aralık ayı sonunda açıklanması beklenen 2025 yılı asgari ücreti, Türkiye’de milyonlarca çalışan ve işveren açısından büyük önem taşıyor. Yeni asgari ücret, hem ekonomik dengeleri hem de iş gücü piyasasını doğrudan etkileyecek. Gözler, Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun toplantılarında alınacak kararlarda ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın vereceği son kararda olacak.
Tüm taraflar, çalışanların alım gücünü artırırken, işverenlerin üzerindeki mali yükleri dengeleyecek bir rakamda uzlaşmayı hedefliyor.