GENEL

Prof. Dr. İlber Ortaylı: Ben Türkiyeli değil Türküm. TDK'nın yaptığı edepsizliktir

Tarihçi yazar Prof. Dr. İlber Ortaylı Türk Dil Kurumu'nun sözlükte 'Türkiyeli' demesine sert tepki gösterdi.

Hürriyet'ten Fulya Soybaş'a konuşan Ortaylı, "TDK gibi bir devlet kurumunun böyle gayri ilmi bir düşünceye alet olması ayıptır, talihsizliktir, edepsizliktir" dedi.

Soybaş'ın bugünkü yazısının bir bölümü şöyle:

Türk Dil Kurumu (TDK) 1945’ten beri yayımladığı ‘Türkçe Sözlük’ün 12’nci baskısında pek çok sözcüğün yazımında değişikliğe gitti. Kayyum - kayyım, Doğubeyazıt da Doğubayazıt oldu mesela. Eski baskıda yer alan ve cinsiyetçi olduğu gerekçesiyle itiraz edilen; kirli, müsait, serbest gibi bazı kelimeler de yeni baskıdan tamamen çıkarıldı. Ancak en çok tartışılan değişiklik, “Türkiyeli” kelimesinin sözlüğe eklenmesi oldu. Kurumun, “Türkiyeli” kelimesi için, “Türkiye’de yaşayan halk ve bu halkın soyundan olan kimse” tanımını uygun görmesi sosyal medyada büyük tartışmalara neden olurken, TDK tartışmalar sonrası kelimeyi sözlükten çıkardı. Tarihçi-yazar İlber Ortaylı ‘Türkiyeli’ kelimesinin -şimdi çıkarılmış olsa bile- sözlüğe girmesini ‘edepsizlik’ olarak yorumlarken, “Ben Türkiyeli değil, Türk’üm” diyor. Dilbilimciler Necmiye Alpay ve Feyza Hepçilingirler ise konuya ‘sözlük bilimi’ açısından yaklaşıyorlar.
Haberin Devamı

“TÜRKİYELİ” konusundaki hassasiyetini bildiğim ve son kitabı ‘Türklerin Tarihi’nde Türk nedir, kime denir gibi konuları detaylıca anlattığı için önce yazar-tarihçi İlber Ortaylı’yı aradım. “Türkiyeli” ifadesinin TDK gibi bir devlet kurumu sözlüğüne girmesine (sonradan çıkarılmış olsa bile) inanamıyor ve diyor ki: “Türkiyeli diye bir kimlik yoktur. Türkiyeli tabiri de uydurmadır. Yenice uydurdular bunu da. Dışarıda tezgâhlanıp dayatılan ve içeride de kendini Türk hissetmeyenlerin kullandığı bir tabir bu. Zahmet etmesinler böyle şeyler uydurmaya... Bize ne olduklarını söylesinler, biz de kültürel unsurlarını muhafaza ettikleri için hürmet edelim ve onlara istedikleri şekilde hitap edelim. ‘Türkiye vatandaşıyım ama Laz’ım’ ya da ‘Kürt’üm’ desinler, olsun, bitsin! Sen Türk olmak istemezsen isteme. Ama senin yüzünden neden ben “Türkiyeli” gibi bir tabiri kabul edeyim, senin pabucuna gireyim? Fransalı, Almanyalı, İtalyalı, İspanyalı diye bir kimlik var mı? Yok. İspanyol değilse ‘Katalan’ım’ der. İtalyan değilse ‘Sicilyalıyım’ der. Bizimkiler uydurmuş bir Türkiyeli! Üçkâğıtçılık. TDK gibi bir devlet kurumunun ise böyle gayri ilmi bir düşünceye alet olması ayıptır, talihsizliktir, edepsizliktir!”