Suriye’de Esad rejiminin devrilmesinin ardından, ülkenin dev bir uyuşturucu üretim merkezi olarak kullanıldığı ortaya çıktı. Özellikle Captagon adlı sentetik uyuşturucunun üretimi ve ticareti, bölgedeki istikrarsızlığın yeni bir boyut kazanmasına yol açtı. Muhalif güçler tarafından ele geçirilen gizli tesislerde yalnızca uyuşturucu değil, sahte Viagra ve sahte 100 dolarlık banknotlar da bulundu.
Captagon: Bölgenin Yeni Tehdidi
Amfetamin türevi olan Captagon, kullanan kişilerde aşırı coşku, dayanıklılık ve kontrol edilemez bir enerji hissi yaratıyor. Bu etkiler, uyuşturucunun özellikle savaş bölgelerinde “teröristleri zombiye çeviren madde” olarak anılmasına neden oldu. Şam yakınlarında operasyon düzenleyen Hayat Tahrir el-Şam (HTS) liderliğindeki muhalif güçler, gizli depolarda binlerce Captagon hapı ele geçirdi. Hapların elektrikli ev aletlerine ustaca gizlendiği, bakır bobinler gibi detaylara kadar düşünülmüş yöntemlerle saklandığı belirtildi.
Esad Rejimi ve Maher Esad’ın Rolü
Operasyonların merkezinde, Esad rejiminin önde gelen isimlerinden biri olan Maher Esad bulunuyor. Esad’ın kardeşi Maher, Cumhuriyet Muhafızları’nın başında ve Suriye’nin elit askeri birimi olan Dördüncü Zırhlı Tümen’in komutanı olarak görev yapıyor. ABD Hazine Bakanlığı, Maher Esad’ı uyuşturucu ticaretinin başındaki isim olarak işaret ederek yaptırım listesine aldı.
Ayrıca, Suriyeli politikacı Amer Khiti de uyuşturucu üretimi ve kaçakçılığı kolaylaştıran işletmeleri yönettiği gerekçesiyle yaptırım uygulananlar arasında yer aldı. ABD ve İngiltere, Suriye’deki uyuşturucu ağının büyüklüğünü tespit ederek 2023 yılında çeşitli yaptırımlar uygulamaya başladı.
Körfez Ülkelerine Yönelik Baskı Aracı
Uzmanlara göre, Esad rejimi uyuşturucu ticaretini yalnızca bir gelir kaynağı olarak değil, aynı zamanda bölgesel bir baskı aracı olarak kullanıyor. Özellikle Suudi Arabistan ve Körfez ülkelerine ihraç edilen Captagon, rejimin diplomatik baskı oluşturma stratejisinin bir parçası olarak değerlendiriliyor.
Sahte Para ve Viagra Üretimi
Captagon üretiminin yapıldığı tesislerde sahte Viagra ve sahte 100 dolarlık banknotların bulunması, suç ağının boyutunu ve çeşitliliğini gözler önüne seriyor. Bu durum, bölgedeki ekonomik çöküş ve yasadışı faaliyetlerin nasıl birbirine paralel ilerlediğini gösteriyor.
Uluslararası Tepkiler ve Gelecek Adımlar
Suriye’deki uyuşturucu ağının büyüklüğü, yalnızca bölgeyi değil, küresel güvenliği de tehdit ediyor. ABD ve İngiltere başta olmak üzere birçok ülke, rejimin uyuşturucu ticaretine karşı daha sert yaptırımlar uygulanması gerektiğini savunuyor. Ancak uzmanlar, sorunun yalnızca yaptırımlarla çözülemeyeceğini, bölgedeki istikrarsızlık ve suç ağlarının kökünün kazınması gerektiğini belirtiyor.