Türkiye, deprem riski altında olan ülkelerden biri olarak, son günlerde uzmanların dikkat çektiği yeni açıklamalarla yeniden gündeme geldi. Deprem uzmanları, ülkemizde 5.5 ve üzeri büyüklükte deprem üretme potansiyeline sahip 500 diri fay bulunduğunu ve bu fayların 24 ilin merkezinden geçtiğini belirtti. Uzmanlara göre, bu iller arasında özellikle Marmara ve Ege Bölgesi’ndeki kentler kritik risk taşıyor.
24 Şehir Fay Hatlarıyla Risk Altında
Dokuz Eylül Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir ve Jeoloji Mühendisi Aysun Aykan, Karacabey’de düzenlenen bir panelde, Türkiye’nin diri fay haritasını ve deprem tehlikesini masaya yatırdı. Aykan, 24 ilin kent merkezinden diri fayların geçtiğini ifade ederek şu illeri sıraladı:
Balıkesir, Bursa, Kocaeli, Bolu, Sakarya, Manisa, İzmir, Aydın, Muğla, Denizli, Burdur, Kütahya, Eskişehir, Konya, Aksaray, Tokat, Kayseri, Osmaniye, Hatay, Kahramanmaraş, Erzurum, Erzincan, Hakkari ve Bingöl.
Sismik Boşluklar ve Kritik Faylar
Aykan, Türkiye genelinde kırılma zamanı gelmiş yaklaşık 20 fay hattı bulunduğunu ve bu bölgelerin "sismik boşluk" olarak değerlendirildiğini söyledi. Bu fayların, yeterli gerilimi biriktirdiği ve yakın gelecekte deprem üretebileceği uyarısında bulundu. Özellikle şu bölgelere dikkat çekildi:
- Kuzey Anadolu Fayı’nın Marmara Denizi’nden geçen kısmı
- Bingöl ve Erzincan hattı
- Hakkari-Yüksekova, İzmir, Denizli ve Muğla çevresi
Bu fayların, 7 ve üzeri büyüklükte yıkıcı depremler üretebileceği belirtiliyor.
Marmara Denizi’nde 7.6 Büyüklüğünde Deprem Bekleniyor
Marmara Denizi’ndeki Kuzey Anadolu Fayı’nın, 1509 ve 1766 yıllarında yıkıcı depremlere sahne olduğunu hatırlatan Aysun Aykan, 1999 depreminden sonra yapılan çalışmalarda, bölgede 30 yıl içinde %65 ihtimalle 7’nin üzerinde bir deprem beklenildiğini ifade etti. Aradan 25 yıl geçtiği düşünüldüğünde, Marmara Denizi’nde büyük bir deprem olma ihtimalinin oldukça yakın olduğunu vurguladı.
Bursa’da 624 Yıldır Suskun Fay
Bursa’da bulunan Kayapa-Yenişehir Fay Hattı’na dikkat çeken Aykan, bu fayın 624 yıldır kırılmadığını belirtti. Bu fay hattının olası bir kırılmada 7’nin üzerinde büyüklükte bir deprem üretebileceğini söyledi. Aykan, Bursa’da fay hattı üzerinde bina inşa edilmemesi gerektiğini vurgularken, mikro bölgeleme ve paleosismolojik çalışmaların yetersiz olduğunu ifade etti.
Uzmanlardan Acil Önlem Çağrısı
Balıkesir Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Abdullah Soykan, deprem tehlikesine karşı hazırlıklı olunması gerektiğini vurgulayarak, "Ülkemizin yaşadığı felaketlerden ders çıkararak, özellikle İstanbul ve Marmara Denizi’nde beklenen depreme karşı önlemleri hızla almalıyız," dedi.
Türkiye’nin Depremle İmtihanı
Türkiye’nin birçok bölgesinde, depremsellik açısından kritik riskler bulunuyor. Uzmanlar, alınması gereken önlemler konusunda özellikle mikro bölgeleme çalışmalarının hızlandırılmasını ve fay hatlarının geçtiği bölgelerde yapılaşma yasaklarının uygulanmasını öneriyor.
