Shakespeare’in 116. Soneti, Siyasi Bir Mesaj Olarak Yeniden Yazılmış
Oxford Üniversitesi’nden Dr. Leah Veronese, İngiliz edebiyatında büyük yankı uyandıracak bir keşfe imza attı. Shakespeare’in en ünlü sonelerinden biri olan 116. soneye ait nadir bir el yazması kopya, Ashmolean Müzesi’nin kurucusu Elias Ashmole’un kişisel arşivinde bulundu. Keşif, bu sonenin yalnızca ikinci el yazması örneği olmasıyla dikkat çekiyor.
Gizli Bir Siyasi Uyarlama
El yazması, 17. yüzyıla ait bir şiir derlemesinin içinde yer alıyor. Ancak bu kopya, sadece bir edebi eser değil; aynı zamanda döneminin politik atmosferine doğrudan göndermeler taşıyan bir siyasi yeniden yazım örneği. İngiltere’de İç Savaş dönemine ait olduğu belirlenen versiyon, yasaklı Noel ilahileri ve hicivlerle aynı koleksiyonda yer alıyor.
Uyarlama, Shakespeare’in orijinal metnine yeni dizeler eklenerek müzik formuna dönüştürülmüş. Üstelik bu versiyonun şarkı formuna uyarlanmış hali, Henry Lawes tarafından bestelenmiş ve sözleri bugün New York Halk Kütüphanesi'nde bulunan bir şarkı kitabında kayıtlı.
Açılış Dizeleri Tamamen Değiştirilmiş
Orijinal dizeler:Let me not to the marriage of true minds / Admit impediments; love is not love / Which alters when it alteration finds
(Gerçek zihinlerin birleşmesine engel tanımayayım, aşk değildir aşk, değiştiğinde değişen.)
Yeni versiyonda şöyle değişmiş:Self-blinding error seize all those minds / Who with false appellations call that love / Which alters when it alterations finds
(Kendi kendini kör eden yanılgı sarsın o zihinleri, değiştikçe değişen şeye aşk diyenleri, yanlış adlarla o sevdayı adlandıranları.)
Bu değişim, romantik aşka değil, ideolojik ve dini sadakate vurgu yapan bir içerik taşıyor. Metindeki bu dönüşüm, soneyi bir aşk şiirinden siyasi bir bildirime dönüştürüyor.
Dönemin Baskı Ortamı da Etkili Olmuş
Cumhuriyet rejiminin hüküm sürdüğü dönemde, kamuya açık müzik performansları yasaklandığı için Lawes gibi müzisyenler sanatlarını özel evlerde gizlice icra etmek zorunda kalmıştı. Bu el yazması da muhtemelen bu baskı döneminde, hem edebi hem de müzikal bir ifade aracı olarak hazırlanmış.
Uzmanlar: “Bu sadece bir edebi bulgu değil, kültürel bir pencere”
Dr. Veronese, el yazmasını incelediğinde dizelerin Shakespeare’e ait olabileceğinden şüphelenmiş ancak katalogda şiirin yalnızca “sadakate dair” olarak tanımlandığını fark etmiş. Shakespeare’in ismi geçmediği ve eklenen dizeler orijinal yapıyı bozduğu için eser bu zamana dek fark edilmeden kalmış.
Oxford Üniversitesi'nden Prof. Emma Smith’e göre bu bulgu yalnızca edebi bir keşif değil, aynı zamanda Shakespeare’in eserlerinin dönemsel şartlara göre nasıl dönüştürüldüğünü gösteren bir belge niteliğinde.“Bugün düğünlerde sıkça alıntılanan bu sone, kendi çağında böylesine güçlü bir sembolik anlam taşımıyordu. Ancak bu yeni versiyon, aşk temasının siyasi bir mesaja nasıl evrildiğini gözler önüne seriyor,” diyor Smith.