Ordu’nun Fatsa ilçesinde Roma İmparatorluğu dönemine ait olan ve milattan sonra 239 yılı civarında dikildiği tahmin edilen bir mil taşı, 56 yıldır cami bahçesinde oturak olarak kullanılıyordu. Laleli Merkez Camii'nin yapımı sırasında ortaya çıkan taş, mahallenin sakinleri tarafından yıllarca oturma alanı olarak kullanıldıktan sonra, tarihi değeri fark edilerek Ordu Müze Müdürlüğü'ne taşındı.

Fatsa Bolaman Mahallesi’nde 1968 yılında yapılan cami inşaatı sırasında bulunan taşın üzerindeki Latince yazılar, mahalle sakinleri arasında şüphe uyandırsa da, o dönemde bir işlem yapılmadı. Taş, düzgün yapısı nedeniyle cami bahçesine yerleştirilip oturak olarak kullanıldı. Yıllar sonra Fatsa Cahit Zarifoğlu Anadolu Lisesi Edebiyat öğretmeni Aydın Bal, taşın üzerindeki yazılara dikkat çekerek durumu yetkililere bildirdi. Ordu Üniversitesi ve Marmara Üniversitesi’nden akademisyenlerin yaptığı incelemede taşın, İmparator III. Gordianus dönemine ait bir mil taşı olduğu belirlendi.

56 Yildir Uzerine Oturduklari Tas 1800 Yillik 17996555 1961 M

Roma Dönemi’nde yollara yön gösterme ve onarımlar yapan imparatorları onurlandırma amacıyla dikilen mil taşları, genellikle Roma İmparatorluğu'nun tüm topraklarında bulunuyor. Bu mil taşı ise, İmparator III. Gordianus’un bölgedeki yolları yenilettiğini ve yolun başlangıcından ikinci milde yer aldığını belirten Latince yazılara sahip. Marmara Üniversitesi’nden Prof. Dr. Hüseyin Sami Öztürk tarafından yapılan çeviriyle, taşın 239 yılına ait olduğu ve Roma İmparatorluğu’nun yol güzergahlarını gösteren ender yazıtlardan biri olduğu doğrulandı.

2. Abdülhamid'in robdöşambrı tesadüfen Kadıköy'de bulundu 2. Abdülhamid'in robdöşambrı tesadüfen Kadıköy'de bulundu

Ordu Üniversitesi’nden Doç. Dr. Seçkin Evcim, Karadeniz Bölgesi’nde Roma Dönemi’ne ait bu tür eserlerin nadir bulunduğunu belirterek, bu mil taşının hem bölgenin tarihini aydınlatmada hem de Roma yollarının güzergahlarını belirlemede önemli bir eser olduğunu vurguladı. Evcim, "Bu yazıt, Roma yollarının Ordu'dan İç Anadolu’ya uzanan bölümlerini göstermesi bakımından büyük değer taşıyor" dedi.

56 Yildir Uzerine Oturduklari Tas 1800 Yillik 17996554 1809 M

Mahalle sakinleri, yıllarca taşın önemini bilmeden oturak olarak kullandıklarını ifade ederek şaşkınlıklarını dile getirdi. Mahalleli İsmail Yıldız, "Yıllarca burada oturduk, sohbet ettik. Şüphelenip birkaç kez araştırdık ama bize kimse bu taşın tarihinden bahsetmedi," derken; taşın cami inşaatı sırasında bulunduğunu hatırlayan Mahmut Türkmen ise "Oturak olarak kullandık ama bu kadar değerli olduğunu bilmiyorduk" şeklinde konuştu. Taşın cami bahçesinden kaldırılarak müzeye götürülmesi mahalle sakinleri arasında hüzünle karşılandı.

Gerekli incelemelerin ardından taş, Fatsa Belediye Başkanı İbrahim Etem Kibar'ın desteğiyle Ordu Müze Müdürlüğü’ne götürülerek koruma altına alındı.