Osmanlı dönemi Türk edebiyatının “ara nesil” olarak bilinen yazarlarından Recep Vahyi’nin, 117 yıl boyunca kayıp olarak bilinen ve kendi el yazısıyla yazdığı iki önemli eseri müzayededen satın alındı. Bu tarihi keşif, Munzur Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. İlyas Kayaokay’ın titiz çalışmaları sayesinde gerçekleşti.
117 Yıllık Kayıp Eserler: "Defter-i Tesvidat" ve "İhtisasat"
Osmanlı dönemi el yazmaları üzerinde uzmanlaşan Doç. Dr. İlyas Kayaokay, Recep Vahyi’nin "Defter-i Tesvidat" (1907) ve "İhtisasat" (1909) adlı eserlerini müzayededen satın aldı. Kayaokay, bu eserleri elde etmek için kredi çekmek zorunda kaldığını belirtti. Her iki eser, yazarın kendi el yazısıyla hazırlanmış taslaklar olup üzerinde imzası ve tashih notları bulunuyor.
Eserlerin içeriklerinde bilinmeyen şiirler, mevlid metinleri, ünlü şairlere yazılmış mersiyeler ve nazireler, Fransızca ve Rusça’dan tercümeler, tebriknameler ve mektuplar yer alıyor. Kayaokay, bu eserlerin ileride bir külliyat olarak yayımlanacağının müjdesini verdi.
Recep Vahyi Kimdir?
1867-1923 yılları arasında yaşayan Recep Vahyi, Tanzimat dönemi ile Servet-i Fünun arasında köprü görevi gören "ara nesil" kuşağının önde gelen isimlerinden biridir. Tevfik Fikret ile mektuplaşmış ve edebiyatımızdaki ilk Rusça tercümeleri yapmıştır. Giritli kökenli olan Recep Vahyi, askerlik mesleğinde yüzbaşılıktan miralaylığa kadar yükselmiş ve çeşitli madalyalarla ödüllendirilmiştir.
Recep Vahyi’nin yaşamı hakkında ilk bilgiler, İbnü’l-Emin Mahmud Kemal İnal’ın "Son Asır Türk Şairleri" eserinde ve 1997 yılında hazırlanan bir doktora tezinde yer alır. Şairin mezarı Karacaahmet Mezarlığı’ndadır.
Kültürel Miras İçin Çalışmalar Devam Etmeli
Doç. Dr. İlyas Kayaokay, Türk kültür mirasının korunması konusunda önemli bir çağrıda bulundu:
"Devletimiz her şeyi takip edemez, bu nedenle kayıp eserlerin tespiti ve korunması için bir komisyon kurulması gerektiğini düşünüyorum. Bu eserlerin yok olmaktan veya yurt dışına kaçırılmaktan kurtarılması, Türk kültürüne büyük bir katkıdır."
Kayaokay, 10 yıldır sahaflardan ve müzayedelerden yüzlerce değerli yazma eser topladığını ve bu süreçte maddi zorluklarla karşılaştığını ifade etti. Ancak böylesi eserlerin kurtarılmasının milli bir sorumluluk olduğunu vurguladı.