Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk sanayi kuruluşlarından biri olan SEKA Kağıt Fabrikası, restore edilerek 2016 yılında müze olarak hizmete açıldı. Bu müze, yalnızca kağıt üretim süreçlerini değil, aynı zamanda dönemin mühendislik harikalarını da gözler önüne seriyor. Sergilenen eserler arasında en dikkat çekeni ise 1884 yılında Almanya’da üretilen ve halen çalışan zarf üretim makinesi. Bu tarihi makine, teknolojiye meydan okuyan yapısıyla ziyaretçilerin ilgisini çekiyor.
Zamana Meydan Okuyan Teknoloji
Matbaa bölümünde sergilenen 140 yıllık makine, tek mil üzerinden aldığı güçle tüm parçalarını çalıştırıyor. Farklı boyut ve türde zarfları kesme, katlama, yapıştırma ve baskı yapma özellikleriyle dönemin mühendislik dehasını yansıtıyor. Fabrikada yıllarca görev yapan emekli işçi Şaban Günay, makinenin hikayesini şu sözlerle anlattı:
“Makine Almanya’da üretildi. Zarf ihtiyacımızı karşıladığı için fabrikada kalması gerekiyordu. Şimdi ise kendi müzemizde sergileniyor. En büyük özelliği tüm hareketlerini tek bir milden alarak çalışması.”
Emekçilerin Hatıraları Yaşatılıyor
SEKA Kağıt Fabrikası’nda yıllarca usta başı olarak görev yapan Günay, fabrikanın geçmişteki üretim sürecine tanıklık ettiğini ve müzenin kurulumunda aktif rol oynadığını belirtti. Günay, müzede yalnızca makinelerin değil, aynı zamanda işçilerin anılarının da yaşatıldığını ifade etti:
“Emekli arkadaşlarımızın hatıralarını ve katkılarını burada yaşatmak çok anlamlı. Aileleriyle birlikte müzemizi ziyaret etmeleri bizler için mutluluk verici.”
Tarihi Davetiyeler ve Unutulmayan Anılar
Günay, çalışma yıllarından unutamadığı bir anısını da paylaştı. Düğün davetiyelerinin zarf makinesinde basıldığı dönemi hatırlatan Günay, “Yasak olmasına rağmen bir arkadaşımızın davetiyesini bastım ve bu yüzden ihtar cezası aldım. Ancak bu, benim için güzel bir hatıra olarak kaldı” dedi.
Ailelerin Bağları Güçleniyor
Fabrikada 30 yıl çalışmış olan bir işçinin oğlu Halil Şenel ise ailesiyle müzeyi ziyaret etti. Şenel, babasının emeğini ve fabrikanın tarihini yakından görme fırsatı bulduğunu belirterek, “Babam burada yıllarca çalıştı. Bu müze sayesinde onun emeğine bir kez daha tanık olduk” diye konuştu.
Türkiye’nin Sanayi Tarihine Bir Pencere
SEKA Kağıt Müzesi, hem makineleri hem de çalışanların hikayelerini sergileyerek Türkiye’nin sanayi tarihine ışık tutuyor. 140 yıllık zarf makinesi gibi tarihi eserler, teknolojiyle insan emeğinin bir araya geldiği dönemin ruhunu yaşatıyor.
