Dini bir terim olarak, Allah'a yaklaşmak ve O'nun rızasına ermek için ibadet maksadıyla,
belirli şartları taşıyan hayvanı usulüne uygun olarak kesmeyi ve bu amaçla kesilen hayvanı ifade eder. Kurban Bayramında kesilen kurbana udhiye,
hacda kesilen kurbana ise, hedy denir.
Kurbanın hükmü:
Mezheplerin çoğuna göre;
Şafii, Maliki, Hanbeli, udhiye kurbanı kesmek sünnettir.
Hanefi mezhebinde ise, tercih edilen görüş,
kurbanın vacip olduğudur.
Kurban, fıkhi hükmü ne olursa olsun,
Müslüman toplumların belirli simgesi ve şiarı sayılan ibadetlerden biri olarak, asırlardan beri özellikle milletimizin dini hayatında önemli bir yer tutmaktadır. Kurban, bir Müslümanın gerektiğinde bütün varlığını Allah yolunda feda etmeye hazır olduğunun bir nişanesidir.
Kurbanın dini dayanağı:
Kurbanın meşru oluşu, Kur'an-ı Kerim,
Sünnet, İslam alimleri ve İslam ümmetinin görüş birliği ''icma'' ile sabit bir ibadettir.
Söz konusu ayetler Saffat, 37/107;
Hacc, 22/28, 34, 36, 37 numaralı ayetlerdir.
Hz. Peygamber (s.a.v.) de, kurbanı bir ibadet olarak kabul etmiş ve bizzat kendisi de kurban kesmiştir.
Hz. Peygamber (s.a.v.)'in meşru kılınmasından itibaren vefat edinceye kadar her yıl kurban kestiği bilinmektedir.
Hz. Peygamber (s.a.v.), kurban bayramında,
Allah katında en sevimli ibadetin kurban kesmek olduğunu, kurbanın kesilir kesilmez Allah katında makbul olacağını ve kurban edilen hayvanın boynuzu, tırnağı da dahil olmak üzere her şeyinin kişinin hayır hanesine yazılacağını ifade edip;
bu ibadetin Allah rızası için yapılmasını tavsiye etmiştir.
Hicretin ikinci yılından itibaren bugüne kadar bütün Müslümanların kurban kesmeleri,
bu konuda bir icma'ı ümmet olduğunu göstermektedir.
Kimler kurban keser:
Akıllı, ergen, dinen zengin sayılacak kadar mal varlığına sahip ve mukim olan her Müslüman kurban kesmekle yükümlüdür.
Bu özelliklerin hepsine sahip olan kişi Allah'ın kendisine bahşetmiş olduğu nimetlere şükran ifadesi ve Allah yolunda fedakarlığın nişanesi olarak kurban kesmelidir.
Dini ölçülere göre zengin kimdir:
Temel ihtiyaçlarından ve borcundan başka 80.18 gr. altın veya bunun değerinde para veya eşyaya sahip olan kişi dinen zengin sayılır.
Borçlunun kurban kesmesi gerekir mi:
Kurban, zorunlu ihtiyaçları ve borçları dışında belirli miktarda mala sahip olan kişiye vaciptir.
Hz. Peygamber (s.a.v.) imkan bulduğu halde kurban kesmeyenlerle ilgili ağır ifadeler taşıyan hadisiyle
(İbn Mace, Edahi), bir taraftan kurban ibadetinin imkan bulmaya, güç yetirmeye bağlı olduğunu ifade ederken, bir yandan da güç yetirenin kurban kesmesinin gerektiğine işaret etmektedir.
Buna göre kurban ibadetiyle yükümlü olabilmek için belli bir mali imkana sahip olmak gerekir.
Kişinin malı olmakla birlikte borçlu da olsa ve borcu ile asli ihtiyaçları çıktıktan sonra nisap miktarı malı kalsa o kişi kurban keser.
Fakat temel ihtiyaçları ve borçları için ayıracağı para haricinde bu kadar bir mala sahip olmayan kişinin kurban kesmesi gerekmez.
Kredi kartıyla kurban satın almak caiz midir:
Kurban kesmekle mükellef olan şahıs, satın alacağı hayvanın bedelini peşin olarak verebileceği gibi, vadeli veya taksitli olarak da verebilir.
Bu bağlamda bedelin kredi kartıyla ödenmesi kurbanın sıhhatine engel teşkil etmez.
Ancak kredi kartı borcunu, ödeme tarihinde ödemek ve gecikmeden kaynaklanan faizli işleme düşmemek gerekir.
***
Günümüzdeki dernek ve cemaatlar:
Eskiden olduğu gibi günümüzdede birçok dernek ve hayırı olmadan hayır ismiyle kurban parası ve kurban derisi toplayan bu insanlara dikkatli olmalıyız.
Efendim, Afrikada etyüzü görmeyen fakirlere götürüyoruz, ayakları ile müslüman halkımız aldatılıyor.
Ülkemizde Kızılayımız, Mehmetcik vakfımız ve Diyanet vakfı dışındaki hayır kurumu adını taşıyan kuruluşlara karşı dikkali olalım.
Nitekim şu songünlerde topladıkları kurban paraları ve derilerinin kimlere gittiğini açıkça görüyorsunuz.
Tedbir sizin, takdir Allah'ındır.
Şimdiden keseceğiniz kurbanlarınızı Allah kabul buyursun...
